LEREN VAN CORONA

juli 2020 - De afgelopen periode stond ook mijn praktijk in het teken van Corona. Iedere cliënt ging daar anders mee om. Het zal je niet verbazen dat bij twee derde deel angst en stress klachten een grote rol speelden en spelen. Voor de meesten van ons is het een hele nieuwe ervaring.  Ook komen er veel ongemakkelijke thuissituaties aan het licht.  Verder missen velen hun structuur en voelen zich doelloos ongemakkelijk. Mijn verhaal  gaat ditmaal over deze onderwerpen.

Corona en veerkracht

Weet jij nog hoe je reageerde toen de eerste Corona patiënt in Nederland was opgenomen? Kocht je WC papier? Bij sommigen zagen we dat hun voorraadkelders uitpuilden. En mensen bleven binnen en sloten zich op. Weer een ander keek om naar anderen en zorgde voor hen. En weer iemand anders relativeerde Corona tot een griepje. Meer dan ooit werd het nieuws gecheckt. Soms kon je horen hoe buren ruzie maakten. En weer anderen belden elkaar de hele dag of zaten vol zorgen achter hun computer. “Wanneer kan mijn bedrijf weer open?” vroegen en vragen  veel ondernemers zich af.

Spanningen bij cliënten

In mijn praktijk kwamen veel verhalen aan het licht. Spanningen in relaties. Teleurstellingen in kinderen. Frustraties over de regering of de ander. Nare verslavingen. Zorgen over het onderwijs. Eenzaamheid. Depressie en je terugtrekken. Afreageren. Behoefte aan een luisterend oor. Fysieke pijn door spanningsklachten.  Uitvergroot ongewenst gedrag van partners en gezinsleden.  Dingen die je ook vaak merkt tijdens vakanties. Het kan zijn dat de relatie niet goed genoeg meer is en je ontdekt dat door veranderende omstandigheden. Twee eilandjes die nog eenzamer worden of twee vreemden op een kussen die hun relatie van vroeger niet meer herkennen. Of oude ergernissen van vroeger die opnieuw spelen tussen jou en je kind. Of de spagaat waar jij tussenin staat bij de spanning tussen anderen. Bij elkaar blijven of weggaan? Stoppen of doorgaan. Houden van en losgelaten worden. De harde realiteit toonde zich nog duidelijker. Hypnotherapie kan helpen inzicht te krijgen in jezelf en in je relatie met anderen. En kan je helpen meer vorm te geven aan jezelf en aan je sluimerende maar duidelijker wordende verlangen.

Wat mij opviel was dat bij veel cliënten de structuur weg viel. En dat bij mensen die moeite hebben met prioriteren de situatie nog lastiger werd. Vaak gaf dat grote verwarring, onrust en daarom stress. Opstaan, met de bus mee gaan, kinderen naar school brengen, voor je ouders zorgen, chillen met vrienden, elkaar aanraken: alles werd anders. En dan weet je ook niet hoe lang dat zo blijft. Hoe kun je grip of controle hebben over iets waar geen controle over is? Ik heb de afgelopen periode een speciaal programma ontwikkeld voor mensen die moeite hebben met prioriteiten en energiebeheer.

Zelfeffectiviteit

Dit onderdeel heet zelfeffectiviteit. Het begrip is afkomstig uit de sociale leertheorie van Bandura. Het is “de verwachting of overtuiging van mensen dat zij in staat zijn succesvol het nodige gedrag uit te voeren om tot een bepaalde uitkomst te komen”.  Bronnen voor dit verkrijgen van “meesterschap” zijn: ervaringen waarbij je zelf bepaalde obstakels hebt overwonnen. Als mensen / kinderen te makkelijk successen scoren verwachten zij te snelle resultaten. Daardoor kunnen ze gemakkelijk worden ontmoedigd door mislukkingen. “Curlingouders” is een betrekkelijk nieuwe term. Het zijn ouders die alle hindernissen voor het kind wegpoetsen net zoals bij het bezemen bij het ijs spel. Die kinderen lopen door curling ouders de kans dat zij makkelijk ontmoedigd raken als een probleem wat complexer is.  Als een taak succesvol wordt opgepakt die vergelijkbaar is met onszelf dan kan dat een bron zijn van een positieve voorbeeldervaring.  Mensen gaan op zoek naar rolmodellen die bekwaam zijn in competenties die ze zelf nastreven. Door je bewust te zijn van je mogelijke vaardigheden en door deze zelf aan te leren of te verbeteren neemt je zelfeffectiviteit toe. Sociale overredingskracht is de derde manier voor verhoging van de zelfeffectiviteit. Als je bijvoorbeeld je kind ervan overtuigd dat hij of zij de capaciteiten heeft om een bepaalde taak onder de knie te krijgen, dan lijkt er meer moeite te worden gedaan om aan die verwachting te voldoen dan bij minder geloof van buitenaf. Volgens mij helpt het om situaties te creëren die tot succeservaringen leiden. Je moet wel zorgen dat iemand niet te vroeg in die situaties komt. Te vroege blootstelling aan de uitdagingen kunnen tot faalangstige kinderen leiden. Ouders moeten dus niet hun eigen ambities of verwachtingen bovenaan stellen maar het natuurlijke niveau / vermogen van het kind op dat moment. Je meet succeservaringen in zelfverbetering en niet in competitie met anderen (of andere kinderen in het gezin of klasgenoten!) Speciale faalangst behandeling door hypnotherapie is mogelijk. De vierde en laatste bron is het zoveel mogelijk verminderen van stressreacties, negatieve gedachten en verkeerde interpretaties of illusies van lichamelijke gewaarwordingen. Stressreacties en spanningen worden gezien als tekenen van kwetsbaarheid voor slechte prestaties. Hier kan hypnotherapie effectief helpen bij het verminderen. Een positieve stemming zorgt ervoor dat mensen blijven geloven in het eigen succes. Een negatieve stemming tempert het vertrouwen in eigen succes.

Samenhang

Heeft de Corona crisis jou tot nu toe ook veerkracht gegeven? Anders omgaan met gevoeligheid of spanning bijvoorbeeld? Of minder nieuws kijken maar bijvoorbeeld meer boeken lezen? Maar plat gezegd is zo’n crisis best een gedoe. De hoeveelheid ervaringen uit je verleden en je eigen geschiedenis, je gezondheid, je omgeving, je spiritualiteit en persoonlijkheid bepaalt volgens mij mede hoe veerkrachtig je bent. Mensen die te maken hebben gehad met kwetsbaarheid van het leven kunnen soms beter met onzekerheid omgaan. Ze hebben dan meestal geleerd dat een gevoel van onzekerheid niet direct zorgt voor een verlies van samenhang. Het gevoel van samenhang is iets dat gericht is op de toekomst. Het is de mate waarin je aanhoudend (maar toch ook actief) een gevoel van vertrouwen hebt dat je omgeving voorspelbaar is. De dingen gebeuren dan zo ongeveer als je ze verwacht. Ze zijn te begrijpen, te beheersen (je hebt vaardigheden ontwikkeld om ermee om te gaan of om op te lossen) en zijn zinvol. Ze zijn te hanteren en controleerbaar.

Weerbaarheid en veerkracht

Je ziet dat zelfstandige mensen die zich sterk met elkaar verbonden voelen mentaal weerbaarder zijn dan anderen.  Het zijn meer de levenservaringen die veerkracht geven omdat je die meestal tegen wil en dank je hebt aangeleerd. Bij de totstandkoming van veerkracht worden in verschillende onderzoeken dezelfde factoren genoemd. Een groot deel van de totstandkoming van veerkracht heeft betrekking op de persoonlijkheid. Voorbeelden zijn zelfvertrouwen, doorzettingsvermogen en vastberadenheid. Mensen met vertrouwen in zichzelf en hun eigen capaciteiten ontwikkelen relatief weinig psychosociale klachten na een schokkende gebeurtenis en blijven op gelijk niveau functioneren. Dit wordt ook wel    “ ego-resiliency “ genoemd. Andere genoemde factoren zijn: het ervaren van een gevoel van samenhang, zelfeffectiviteit, gehardheid en posttraumatische groei. Daarnaast is het belangrijk dat je aanpassingsvermogen hebt en in een sociale groep meedoet. Het krijgen van sociale steun heeft een positief effect op iemand psychosociale functioneren, omdat je dan het gevoel hebt er niet alleen voor te staan.

Veiligheid

Wat deze crisis ook liet zien is dat de overheid er in eerste instantie voor je is. Maar ook dat daarna menselijk en politiek afschuivend gedrag en inconsequent toepassen van afspraken voor spanning zorgen in plaats van rust. Dan wordt het onveilig in plaats van veilig. Dat zie je eigenlijk hetzelfde in bepaalde micro omgevingen als gezinnen …De ene ouder wil linksaf, de andere rechtsaf… Het veranderen van groep kan helpen om weer rust te gaan ervaren maar daarvoor is zelfbewustzijn en moed nodig. Vaak zorgt rust voor extra veiligheid en herstel van vertrouwen.

Aanraking

Eenzaamheid, isolatie en gebrek aan aanraking zorgen bij veel mensen ervoor dat ze onzekerder worden en zich in zichzelf gaan terugtrekken. Het contact met andere mensen (of bij afwezigheid van mensen met dieren) is van groot belang om zich gestimuleerd te voelen. In de Nederlandse maatschappij is elkaar aanraken niet altijd even vanzelfsprekend. Verschillende onderzoeken hebben echter bewezen dat aanraking een positieve invloed heeft op de gezondheid. Aanraking levert ontspanning, rust en lichaamsbesef op. Het ondersteunt bij psychologisch en lichamelijk herstel en versterkt het immuunsysteem. Bovendien vermindert het stress en verhoogt het de aanmaak en afgifte van het gelukhormoon oxytocine. Je voelt je waargenomen als je wordt aangeraakt. Je krijgt fysiek verbinding. Recent onderzoek toonde aan dat de seksuele activiteit bij vrijgezellen met 80% was gedaald tijdens de corona periode. De afstand van 1,5 meter is behoorlijk ingrijpend!

Energie, structuur en slaap

Het laatste dat me opviel is dat het behoud van een dagelijkse ritme en structuur voor veel goeds zorgde. Het leven in structuur begint bij de basis als baby en eigenlijk moet die goede basis overeind blijven tijdens je leven. Toen ik even niet kon werken heb ik webinars en o.a. een boek van Matthew Walker over slaap gekocht. Slaap en goed slapen is belangrijk en van levensbelang. De verdeling van energie is ook van levensbelang, omdat daarmee het slaapritme goed in stand blijft. Als je aan het einde van de dag moe bent, slaap je lekkerder. Als je nog teveel energie hebt of met teveel bezig bent kom je niet lekker in slaap. Daarom zijn regelmaat, structuur, rust en ritme in deze crisis van belang.  Wassen/douchen, voeding, beweging. Goed wakker zijn en voor jezelf zorgen. Bezig zijn met bewust verbeteren en beheren voorkomt gepieker.  Dingen die energie gekost hebben zijn ook nieuws en sociale media. Die kun je het beste aan banden gaan leggen. Want negatief nieuws geeft stress. Media krijgen met negatief nieuws aandacht. Hun verdienmodel is onrust, want daardoor verkopen ze reclame. Ook negatieve mensen en negatieve aandacht geven stress. Afwisseling maakt het boeiender in plaats van afwachten wat er gaat komen. Steeds weer kijken naar wat WEL kan. Soms kom je ook voor dilemma’s te staan. De kunst is dan om te kijken wat het belangrijkst voor jezelf is. Voor mensen die er niet voor zichzelf zijn is dat heel confronterend, maar geloof me: het er zijn voor jezelf is vaak noodzaak!

Waar ben jij tegenaan gelopen? Waar heb jij hulp bij nodig? Laat het me gerust weten!